ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Γιατί η διατροφή στα πρώτα χρόνια δεν είναι απλώς σημαντική – είναι καθοριστική.

Η Σημασία της Διατροφής στα Πρώτα Χρόνια

Η βρεφική και παιδική ηλικία είναι μια περίοδος ραγδαίας ανάπτυξης — όχι μόνο σωματικά, αλλά και γνωστικά, συναισθηματικά και μεταβολικά. Σε αυτά τα πρώτα χρόνια, η σωστή διατροφή δεν είναι απλώς θρέψη — είναι θεμέλιο για την υγεία και την απόδοση στο μέλλον. Τα πρώτα 1.000 ημέρες ζωής (δηλαδή από τη σύλληψη έως περίπου τα 2 πρώτα έτη) θεωρούνται διεθνώς ως το “παράθυρο ευκαιρίας” για να χτίσουμε τις βάσεις για:

🔹 τη λειτουργία του εγκεφάλου

🔹 το ανοσοποιητικό σύστημα

🔹 την ποιότητα της σωματικής ανάπτυξης

🔹 τη διαμόρφωση υγιών διατροφικών συνηθειών

Θηλασμός: Η πρώτη και πιο πολύτιμη επένδυση υγείας

Ο μητρικός θηλασμός είναι ο ιδανικός τρόπος διατροφής για το βρέφος τους πρώτους μήνες ζωής, προσφέροντας όχι μόνο θρεπτικά συστατικά, αλλά και προστασία μέσω ανοσολογικών παραγόντων, συναισθηματική σύνδεση και βιολογική ενίσχυση της ανάπτυξης.

Οφέλη για το παιδί

Ιδανική σύσταση σε μακρο- και μικροθρεπτικά συστατικά
Παροχή αντισωμάτων και ανοσολογικής προστασίας (π.χ. IgA, λακτοφερρίνη)
Καλύτερη γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη
Μείωση κινδύνου για λοιμώξεις, αλλεργίες, παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 1 & 2

Οφέλη για τη μητέρα

Ταχύτερη επαναφορά της μήτρας και απώλεια βάρους
Μείωση κινδύνου για καρκίνο μαστού, ωοθηκών και διαβήτη τύπου 2
Διευκολύνει τον δεσμό μητέρας – παιδιού

Στο NutriPeak, στηρίζουμε τον θηλασμό πρακτικά και συμβουλευτικά, βοηθώντας τις μητέρες σε μεταβατικές φάσεις (π.χ. επιστροφή στην εργασία, εισαγωγή στερεών, απόθηλασμος).

Μητρικό ή φόρμουλα; Τι ισχύει πραγματικά;

Μια από τις πρώτες σημαντικές αποφάσεις που καλείται να πάρει μια μαμά, είναι το πώς θα θρέψει το παιδί της. Μεγαλώνει με μητρικό γάλα; Με φόρμουλα; Είναι κακό το γάλα εμπορίου; Χρειάζεται να διαλέξεις "στρατόπεδο";

Στο NutriPeak δεν πιστεύουμε στις ενοχές – πιστεύουμε στη γνώση. Γι’ αυτό ετοιμάσαμε έναν ξεκάθαρο, κατανοητό πίνακα με τις βασικές διαφορές ανάμεσα στο μητρικό γάλα, τα υποκατάστατα 1ης και 2ης βρεφικής ηλικίας και το γάλα εμπορίου, βασισμένο στις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και των επίσημων ευρωπαϊκών φορέων.
📌 Είτε θηλάζεις, είτε ταΐζεις με φόρμουλα, είτε αναρωτιέσαι τι ισχύει μετά τον 1ο χρόνο, εμείς είμαστε εδώ να σε στηρίξουμε — χωρίς πίεση, χωρίς κρίση.

Συγκριτικός Πίνακας Γαλάτων

Χαρακτηριστικό 🧩	👩‍🍼 Μητρικό Γάλα	🍼 Γάλα 1ης Βρεφικής Ηλικίας	🍼 Γάλα 2ης Βρεφικής Ηλικίας	🥛 Γάλα Εμπορίου
🍼 Προέλευση	Παράγεται φυσικά από τη μητέρα	Τροποποιημένο αγελαδινό γάλα	Τροποποιημένο αγελαδινό γάλα με αλλαγές σε πρωτεΐνες & υδατάνθρακες	Φρέσκο ή εβαπορέ γάλα αγελάδας
🧬 Πρωτεΐνες & Πέψη	Πολύ εύπεπτο, ιδανική αναλογία	Τροποποιημένες πρωτεΐνες (καζεΐνη/ορός)	Περισσότερη πρωτεΐνη από το 1ης	Πολύ υψηλή – δύσπεπτη για βρέφη
🛡️ Ανοσολογική Προστασία	️ ✔️ Φυσικά αντισώματα (IgA)	❌ Δεν περιέχει	❌ Δεν περιέχει	❌ Δεν περιέχει
📈 Ορμόνες & Ανάπτυξη	️ ✔️ Φυσικά ενσωματωμένες	➕ Συνθετικά προστιθέμενες	➕ Συνθετικά προστιθέμενες	❌ Δεν περιέχει
👶 Κατάλληλη ηλικία	0–24 μηνών (και άνω)	0–6 μηνών (ή ως 12)	6–12 μηνών	Μετά τους 12 μήνες
💡 Ιδανική χρήση	🔝 Πρώτη και πληρέστερη επιλογή (σύσταση WHO)	✅ Ασφαλής εναλλακτική όταν δεν θηλάζει η μητέρα	✅Συνέχεια μετά τη φόρμουλα 1ης ηλικίας, μαζί με στερεά	🚫 Όχι κατάλληλο για βρέφη κάτω του 1 έτους
🎯 Εξατομίκευση	️ ✔️ Προσαρμόζεται συνεχώς στις ανάγκες του παιδιού	❌ Η σύσταση είναι σταθερή – δεν προσαρμόζεται	❌ Δεν προσαρμόζεται	❌ Δεν προσαρμόζεται
🧠 Λιπαρά DHA/ARA	✔️ Περιέχει φυσικά DHA (ανάλογα με τη διατροφή της μητέρας)	️ ️✔️ Εμπλουτισμένο με DHA/ARA	️ ️✔️ Εμπλουτισμένο με DHA/ARA	❌ Δεν περιέχει DHA/ARA
🌿 Ολιγοσακχαρίτες (HMOs)	✔️ Υποστηρίζει το εντερικό μικροβίωμα	➕ Προστίθενται HMO-like συστατικά σε ορισμένες φόρμουλες	➕ Περιορισμένη παρουσία σε λίγες φόρμουλες	❌ Δεν περιέχει HMO
⚠️ Νάτριο	✅ Ιδανικά χαμηλό	⚖️ Προσαρμοσμένο για βρέφη	⚖️ Ελαφρώς υψηλότερο από το 1ης ηλικίας	🚫 Υψηλό – επιβαρύνει τους νεφρούς
💡 Ιδανική χρήση	🔝 Η φυσική και πληρέστερη επιλογή	💬 Ασφαλής εναλλακτική όταν δεν θηλάζει η μητέρα	💬 Μετά το 6ο μήνα ως συμπλήρωμα στερεών τροφών	🚫 Όχι κατάλληλο για βρέφη κάτω του έτους

Η Εισαγωγή των Στερεών Τροφών

Η εισαγωγή στερεών τροφίμων ξεκινά ιδανικά γύρω στους 6 μήνες, πάντα με βάση τη συνολική ετοιμότητα του βρέφους, είναι σημαντικός αναπτυξιακός σταθμός, όχι μόνο για τη διατροφή αλλά και για τη μάθηση, την κινητικότητα και τη σχέση του παιδιού με το φαγητό.

Τι προτείνουν οι επιστημονικοί φορείς;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) προτείνει εισαγωγή στερεών τροφών γύρω στον 6ο μήνα, διατηρώντας παράλληλα τον θηλασμό ή τη φόρμουλα.
Η ESPGHAN και η Ελληνική Παιδιατρική Γαστρεντερολογική Εταιρεία τονίζουν πως η εισαγωγή πρέπει να γίνεται όχι πριν τις 17 και όχι μετά τις 26 εβδομάδες, όταν:
- Το παιδί μπορεί να κάθεται με υποστήριξη
- Δεν έχει προωθητικό αντανακλαστικό εκβολής της τροφής
- Δείχνει ενδιαφέρον για το φαγητό

Οι βασικοί τρόποι εισαγωγής

Η Ανάπτυξη του Μωρού & Διατροφικές Ανάγκες

Σε αυτή τη φάση:

Ο εγκέφαλος του μωρού αναπτύσσεται ταχύτατα.
Οι ανάγκες σε σίδηρο, DHA, ψευδάργυρο και βιταμίνη D αυξάνονται.
Το πεπτικό του σύστημα μαθαίνει να αναγνωρίζει τρόφιμα, να μεταβολίζει και να αποβάλλει.

Η διατροφή πρέπει να είναι ποιοτική, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και προσαρμοσμένη στο στάδιο ανάπτυξης του κάθε παιδιού.

🚫 Τροφές που Αποφεύγονται

❌ Μέλι (κίνδυνος αλλαντίασης)
❌ Γάλα αγελαδινό πριν το 12ο μήνα
❌ Ολόκληροι ξηροί καρποί (κίνδυνος πνιγμού)
❌ Ζάχαρη και αλάτι
❌ Τροφές με σκληρή υφή (ωμό καρότο, σταφύλι με φλούδα)

Συχνά Προβλήματα στη Διατροφή Παιδιών

Καθημερινά βλέπουμε οικογένειες να παλεύουν με:

Επιλεκτική σίτιση (picky eating)
Απώλεια ή αύξηση όρεξης σε φάσεις ανάπτυξης
Υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης ή επεξεργασμένων τροφίμων
Αντίσταση στις νέες γεύσεις ή υφές
Σχέση με το φαγητό που βασίζεται σε ανταμοιβές ή απειλές
Έλλειψη ρουτίνας γευμάτων

Διατροφή & Στοματική Υγεία

Η κακή διατροφική ρουτίνα (όπως συχνή κατανάλωση χυμών, σνακ με ζάχαρη ή συνεχές τσιμπολόγημα) αποτελεί κύριο παράγοντα εμφάνισης τερηδόνας.
Η συχνή έκθεση των δοντιών σε σακχαρούχες τροφές (ακόμα και με το μητρικό γάλα μετά την οδοντοφυΐα, χωρίς καθαρισμό) μπορεί να οδηγήσει σε τερηδονικές βλάβες ήδη από τα πρώτα χρόνια.

Η Διατροφή του Παιδιού Ξεκινά από το Σπίτι

“Το παιδί δεν τρώει αυτό που του λες. Τρώει αυτό που βλέπει.”

Η διατροφική κουλτούρα της οικογένειας είναι το μεγαλύτερο πρότυπο.
Εάν οι γονείς απολαμβάνουν ισορροπημένα γεύματα, μαγειρεύουν συχνά και δίνουν θετικό παράδειγμα, το παιδί χτίζει ασυνείδητα τον δικό του διατροφικό χαρακτήρα.
Στο NutriPeak, συμπεριλαμβάνουμε και τους γονείς στη διατροφική εκπαίδευση — γιατί η αλλαγή ξεκινά από το σύνολο.

Συμπληρώματα Διατροφής στην Παιδική Ηλικία

Όχι πάντα απαραίτητα – αλλά σε κάποιες περιπτώσεις, αναγκαία.

Η ιδανική παιδική διατροφή βασίζεται σε πλούσια, ισορροπημένα γεύματα, που καλύπτουν τις ανάγκες σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και ενέργεια. Όμως, σε κάποιες περιπτώσεις τα συμπληρώματα μπορούν να έχουν ουσιαστικό ρόλο.

Σε χαμηλή πρόσληψη σιδήρου (π.χ. παιδί που τρώει ελάχιστο κρέας)
Σε αποκλειστική φυτοφαγική διατροφή χωρίς επαρκή ποικιλία
Σε έλλειψη βιταμίνης D, ειδικά τον χειμώνα
Σε παιδιά με επιλεκτική σίτιση ή χρόνιες παθήσεις
Μετά από διάγνωση χαμηλών επιπέδων σε εξετάσεις
Σε βρέφη που δεν θηλάζουν ή καταναλώνουν γάλα χωρίς ενίσχυση

Η βιταμίνη D συστήνεται σε βρέφη από τις πρώτες ημέρες ζωής (400 IU/ημέρα)
Ο σίδηρος μπορεί να χορηγηθεί προληπτικά σε πρόωρα ή σε βρέφη με χαμηλό σωματικό βάρος
Η βιταμίνη B12 είναι απαραίτητη σε φυτοφαγικές οικογένειες
Πολλά άλλα συμπληρώματα (ω-3, ψευδάργυρος, προβιοτικά) πρέπει να δίνονται μόνο μετά από εξατομικευμένη αξιολόγηση

Δεν προτείνουμε “συμπληρώματα για όλους”
Αξιολογούμε με βάση: διατροφικό ιστορικό, σύσταση σώματος, ρυθμό ανάπτυξης, εργαστηριακά ευρήματα
Αν χρειαστεί, επιλέγουμε ασφαλή, ποιοτικά και παιδοκεντρικά σκευάσματα

Συμβουλές για τη Μαμά

Άκου το παιδί σου: μπορεί να δείξει με γκριμάτσες ή με ενθουσιασμό πώς νιώθει για τις νέες γεύσεις.
Πνιγμός – Gagging: Μάθε να ξεχωρίζεις
Το gag reflex είναι φυσιολογικός αμυντικός μηχανισμός, ειδικά σε BLW. Δείχνει ότι ο οργανισμός μαθαίνει! Δεν σημαίνει πνιγμό. Ενημερώσου για τα σημάδια και μείνε ήρεμη.
Δεν χρειάζεται να τα φάει «όλα» – χρειάζεται να μάθει
Η ποσότητα δεν είναι ο στόχος. Στόχος είναι η εξερεύνηση, η επαφή και η θετική σχέση με την τροφή.
Φτιάξε ένα σταθερό περιβάλλον φαγητού: χωρίς οθόνες, χωρίς πίεση.
Κάνε το φαγητό ρουτίνα, όχι μάχη.
Προσκάλεσε το παιδί στην κουζίνα: ακόμα και να “παίξει”, θα συνδεθεί θετικά με το φαγητό.
Μάθε να διαβάζεις τις ανάγκες του, όχι τις ποσότητες.ε

“Η διατροφή του παιδιού σου είναι κάτι πολύ περισσότερο από το ‘τι έφαγε σήμερα’. Είναι μια επένδυση για όλη του τη ζωή. Εμείς είμαστε εδώ για να σου δείξουμε το πώς – χωρίς άγχος, χωρίς πίεση, χωρίς φόβο.”